معرفی گرایش تاریخ کاربردی

دریچه‌هایی به علوم انسانی کاربردی

آیا تابه‌حال به رشته تاریخ کاربردی در علوم‌انسانی برخورد کرده‌اید؟ با افزایش گرایش‌های جدید در قرن‌های اخیر رشته‌های زیادی به چرخۀ علمی پای نهادند که شاید فقط اسم آن‌ها را شنیده و یا اطلاعات محدودی دربارۀ آن‌ها داشته باشید. یکی از رشته‌های علوم‌انسانی تاریخ کاربردی است که در این مقاله به بررسی آن می‌پردازیم. این رشته محتوای علوم‌انسانی را متناسب با دغدغه‌ها و مسائل مربوط به یک حرفه خاص تنظیم می‌کند برای مثال وقتی در زمینه جغرافیا به بررسی علت گرمای زمین می‌پردازیم این بررسی همه‌جانبه از گذشتة تا حال ادامه و در پی حل مشکل در آینده است  به همین دلیل فراگیر موقعیت‌های مختلف را اعمال می‌کند و نگاهی کاربردی و متمایزتر از سایر رشته‌ها به آن دارد وبا توجه‌ به نام رشته، تاریخ به‌صورت کاربردی آموزش داده می‌شود.

چرا روش تدریس باید اصلاح شود؟ اینجا را بخوانید

تاریخچۀ رشته

تاریخ کاربردی را در سال 1909 بنجامین شامباوْ (Benjamin-Franklin-Shambaugh) بیان کرده است. او این رشته را این‌گونه معرفی می‌کند: «استفاده از دانش علمی تاریخ و تجربه در تلاش برای حل مشکلات کنونی و بهبود زندگی انسان». در سال ۱۹۷۵ مورخان تاریخِ کاربردی را در دانشگاه راه‌اندازی کردند و امروزه نام این گرایش از تاریخ کاربردی به تاریخی عمومی و تاریخ سیاست تغییر کرده است و در بسیاری از دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. این رشته به استفاده از تاریخ برای کمک به افراد در زمان حال و آینده تمرکز دارد. به همین علت هر جا که زمینه تاریخ مفید باشد تاریخ کاربردی به‌عنوان تاریخ عمومی نیز در آن نام‌برده می‌شود. اگر مثال گرمای هوا را به‌خاطر داشته باشید وقتی دلیل گرما هوا از گذشته به حال بررسی می‌شود دیگر گرمای هوای گذشته مطرح نیست، بلکه تأثیرات امروزه که سبب گرمای هوا شده است مورد توجه قرار می‌گیرد و راهی برای کمتر شدن گرما در آینده مطرح می‌شود. با این اوصاف نام تاریخ عمومی بر آن نهادینه می‌شود.

شناخت رشته

تاریخ کاربردی در زمینه‌های مختلفی می‌تواند بینش مفیدی ارائه دهد، مانند علم، فناوری، فلسفه، مدیریت، صنعت، تجارت، هنر و علوم‌انسانی. این بینش‌ها همراه با درک یک مورخ آموزش‌دیده سبب می‌شود که فرد دانشِ خود را در موقعیت کنونی یا آینده به کار گیرد. این گرایش بسیار مورد توجه علاقه‌مندان به کاوش و کسانی است که چگونگی یک حادثه را از لحاظ تاریخی بررسی می‌کنند. کاربردی‌بودن رشته از این لحاظ که دید جدید و نوینی را برای فرد رقم می‌زند سبب شده است که علاقه‌مندان خاص خود را جذب کند و با افزایش دانش در فراگیر تفکر و درک تاریخی را گسترش داده و سبب دیدی بهتر در حل مسائل می‌شود.

تأثیر تاریخ کاربردی

با افزایش دانش تاریخ کاربردی چگونه ممکن است موقعیتی برای فرد در ایجاد مسأله پیش آید؟ هنگامی که بررسی گرمای زمین می‌پردازیم، که در گذشته کمتر و امروزه بیشتر شده و با پیشرفت علم هنوز راهی جدی برای مقابله با آن پیدا نشده است، نشان از فهم درست تاریخ است و گامی در کاربردی‌سازی آن برداشته‌ایم. بااین‌حال اگرچه تاریخ یک نگاه اجمالی کامل به آینده یا راهنمای کاملاً بدون اشتباه برای تصمیم‌گیری نیست ولی می‌تواند راهنمای ارزشمندی برای اقدامات حال و آینده باشد.

فرصت‌های شغلی

از فرصت‌های شغلی این رشته می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: مترجم، متصدی موزه، مدیریت مکان‌های تاریخی و روزنامه‌نگاری. افرادی که به مطالعۀ این رشته می‌پردازند بیشتر دیدی انتقادی شامل تجزیه‌وتحلیل امور را دارا هستند. تاریخ کاربردی رشته‌ای است که در آن از آموخته‌های گذشته برای حل مشکلات معاصر و آینده استفاده می‌شود، یعنی این رشته پل ارتباطی برای کشف راه‌حل‌هایی در زمان معاصر است. این به این معنا است که شناخت گذشته می‌تواند به ما در دریافتن راه‌حل برای مشکلات اجتماعی اقتصادی کنونی کمک کند شاید به همین دلیل است که به تاریخ کاربردی تاریخ عمومی نیز گفته می‌شود.

تولید در علوم انسانی به چه معناست؟ اینجا را بخوانید

تاریخ کاربردی تلاش صریح برای روشن‌کردن چالش‌ها و انتخاب‌های کنونی با تجزیه‌وتحلیل سوابق و مشابه‌های تاریخی است. مورخان جریان اصلی را با یک رویداد یا یک دوره گذشته شروع و سعی می‌کنند شرحی از آنچه اتفاق افتاده و علت آن ارائه دهند. تاریخ کاربردی همان‌طور که از اسمش مشخص است می‌تواند بینش‌های کاربردی مفیدی ارائه دهد که در فناوری، مشکلات سیاسی و اجتماعی و تاریخ مشکل‌گشا باشد. این رشته بینشی خاص را برای علاقه‌مندان فراهم می‌کند تا نتایج تحقیقات تاریخی خود را در مورد مسائلی که باید امروزه به ما مرتبط شود به کار ببرند.

با توجه‌ به مطالب گفته شده این سؤال ایجاد می‌شود آیا کاربردی‌سازی علوم‌انسانی در تمام حوزه‌ها ممکن است؟ با مطالعه مقاله نگاهی کلی به کاربردی سازی و مطالب گفته شده باید اندیشید آیا در دیگر رشته‌ها هم می‌توان به نگاهی جزئی و تلاش برای راه‌حل مناسب پرداخت و کاربردی‌سازی انجام داد؟ در پایان امید است افرادی که به رشته تاریخ کاربردی گرایش پیدا می‌کنند سعی در آموزش کاربردی رشته داشته و کمک کنند تا با درک و فهم درست رشته تاریخ بتوان مسیر علمی جدیدی برای آیندگان ترسیم کرد.